LITERATURA

SAMPLER

Autor : Sławomir Skrzyński
Dystrybutor : Biuro Informatyczno - Wydawnicze Bogusław Radziszewski i synowie
Niezbędny sprzęt : Commodore 64 i magnetofon.

   Biuro Informatyczno - Wydawnicze (BIW) przedstawia kolejny produkt S. Skrzyńskiego jakim jest sampler z nową wersją oprogramowania. Jest to urządzenie przeznaczone do przekształcenia sygnału analogowego na cyfrowy. Podłączamy go do USER portu (przy wyłączonym zasilaniu), wczytujemy załączony program oraz przyłączamy do samplera sygnał z gniazda słuchawkowego wzmacniacza, magnetofonu, radia itp. Program DIGI RIPPER zasadniczo jest przeznaczony do wyszukiwania samplowanych dźwięków w pamięci komputera. Został jednak rozszerzony o możliwości samplowania. W stosunku do swoich poprzedników ma szereg zalet. Podczas odtwarzania jest włączony ekran, który nie ma wpływu na odtwarzanego sampla (brak charczenia). Procedura korzysta z przerwań NMI, dzięki czemu mogą pracować inne programy. Ponadto na nowym układzie SID można uzyskać dostatecznie duży poziom głośności dźwięku.

UWAGA Przed włączeniem komputera należy połączyć sampler ze źródłem dźwięku (radio, magnetofon, telewizor itp.). Sampler można odłączyć tylko przy wyłączonym komputerze.

OPIS PROGRAMU DIGI RIPPER
   Ze względu na to, że sample zajmują dużo pamięci, zabrakło miejsca na polskie znaki diakrytyczne, a opis jest wykonany w języku angielskim. Program jest kolejną wersją i może współpracować z magnetofonem oraz dwiema stacjami dysków. Jeśli korzystamy z magnetofonu, to przed wczytaniem DIGI RIPPER należy zainstalować TURBO TAPE. W tym celu piszemy: LOAD"TURBO TAPE",1,1 i nacisnąć klawisz RETURN, wstępnie wczytujemy DIGI RIPPER v1.2 i uruchamiamy przez RUN. Program TURBO TAPE, przy pracy z magnetofonem i stacją dysków ma jedną wadę - należy numer stacji dysków podawać o jeden wyższy od faktycznego numeru. Z lewej strony graficznie przedstawiono dźwięk od adresu określonego parametrem ADRES, który możemy zmieniać klawiszami "/" (zwiększanie, zmiejszanie adresu), z krokiem wskazywanym przez STEP. STEP zwiększamy / zmiejszamy klawiszami "+/-". Klawisze "S" , "E" służą do ustalenia adresu początku i końca odtwarzanego (zapisywanego) obszaru pamięci. Aby ustalić początek naciskamy "S". Parametr ADRES zostanie przepisany jako parametr START. Podobnie postępujemu w przypadku ustalenia adresu końca (uwaga! adres startu nie może być mniejszy od $1300, a końca większy od $CFFF). Częstotliwość odtwarzania / samplowania określa parametr SPEED, który można zmieniać przez "[ / ]".

UWAGA Można zrezygnować z wczytywania programu TURBO TAPE zapisanego na kasecie, ale tylko wtedy, gdy mamy cartridge ACTION REPLAY. Po inicjacji komputera z cartridge'm wydajemy polecenie (piszemy) @1 i naciskamy klawisz RETURN. Po tym zabiegu obsługa programów DIGI RIPPER, SAMPLE MON i sampli będzie odbywać się w TURBO.

UWAGA W przypadku posługiwania sie cartridge'm ACTION REPLAY adres końcowy można ustalić na $FFFF.

ODTWARZANIE
    Po ustaleniu parametrów (start, end, speed) naciskamy "P". Z głośnika słychać samplowane dźwięki. Podczas odtwarzania nie możemy zerować bloku (Fl) ani wczytywać / zapisywać bloku na dysk. Inne funkcje działają bez ograniczeń. Odtwarzanie skończy się z chwilą, gdy parametr ADRES przekroczy adres końca bloku (END), naciśniemy STOP, lub zostanie przekroczony adres $FFFF.

Klawiszem "C" uruchamiamy odtwarzanie od momentu określonego przez ADRES. "L" zapętla odtwarzanie (zapętlenie włączone gdy REPAT ON, wyłączone gdy REPAT OFF).

SAMPLOWANIE
    Doprowadzamy sygnał do samplera i ustalamy parametry START, END, SPEED i naciskamy "R". W głośniku pojawia się dźwięk. Potencjometrem regulacji głośności urządzenia, z którego doprowadzamy sygnał ustawiamy taki poziom, aby nie przesterować samplera (brak charczenia), a sygnał był jak najgłośniejszy. Po naciśnięciu spacji nastąpi zapis sampla do pamięci komputera. Będzie to trwało do chwili osiągnięcia adresu końcowego lub naciśnięcia STOP.

ZAPIS, ODCZYT danych na dysku lub kasecie
    Przy zapisie określamy blok do zapisania przez START, END i po naciśnięciu F3 wprowadzamy nazwę potwierdzoną przez RETURN. Odczyt nastąpi po F1, podaniu nazwy oraz potwierdzeniu przez RETURN (w wypadku wystąpienia błędu jest wyświetlany komunikat). Podczas zapisu adresy START, END są ustalane automatycznie. Parametr ADRES wskazuje adres aktualnie zapisywanej / odczytywanej komórki pamięci. Proces zapisu i odczytu można przerwać w dowolnym momencie przez STOP.

UWAGI
    Klawisz F7 zeruje 16 kolejnych bajtów od miejsca określonego przez parametr ADRES. Klawiszem "D" ustalamy numer aktualnego urządzenia, na którym zapisujemy / odczytujemy dane. Mamy do wyboru: magnetofon jako nr 1 i / lub stację dysków z numerami 8 i 9. Podobnie do turbo taśmowego można zainstalować turbo dyskowe (można to wykonać we własnym zakresie). Tylko do samplowania jest konieczny układ samplera, który należy umieszczać w porcie przy wyłączonym komputerze. Wszystkie dane na ekranie są przedstawione w systemie szesnastkowym. Procedura przedstawiająca graficznie dźwięk działa błędnie w obszarach maskowanych przez ROM. Możliwy jest zapis / odczyt obszaru od $1300 do $CFFF. Adres startu programu po resecie SYS 256*9 lub z monitora $0900.

Opis budowy samplera
    Sercem samplera jest układ ADC 0804. Konwersja rozpoczyna się z chwilą zmiany stanu wejścia stan (pin b) z wysokiego na niski i trwa do czasu osiągnięcia stanu niskiego na wyjściu EOC (pin 7). Do tego czasu dane na wyjściach D0-7 są nieustalone i nie mogą być czytane przez program. Wejście START jest połączone z portem PA układu CIA2 bit 2 (adres $DD00). Dane odbieramy w porcie PB (adres $DD01). Zaleca się używanie niskich częstotliwości próbkowania (mniej pamięci, więcej czasu na program główny). Procedurę odtwarzającą można tak rozbudować, aby wywoływała procedurę INIT z parametrami krótkich paternów (odtwarzanie długich sekwencji zużywające mało pamięci). Częstotliwość próbkowania obliczamy ze wzoru Fpróbk = 1000000 / SPEED. Zmienia się ona w zakresie od 3,8kHz (SPEED=$FF) do 6,7kHz (SPEED=$98). Większe częstotliwości są możliwe do uzyskania, ale należy zrezygnować z zalet jakie niesie za sobą wykorzystanie NMI.

SOUND MONITOR

CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA
    Program SAMPLE MON służy do układania muzyki z samplowanych dźwięków. Ma wszystkie zalety programu DIGI RIPPER, a w szczególności odtwarzanie przy włączonym ekranie, praca innego programu itp. Na utwór składają się krótkie sekwencje (paterny), dzięki czemu można odtwarzać go o wiele dłużej niżby to wynikało z obszaru pamięci jaki został przeznaczony na sample. Program jest wyposażony w możliwość samplowania. Większość operacji przed wykonaniem sprawdza podane parametry, dzięki czemu nie powinno nastąpić zniszczenie programu. Nie jest możliwy np. zapis sampla do obszaru, w którym znajduje się program. Przygotowane tym programem utwory zapisujemy w pamięci zewnętrznej. Mamy przy tym możliwość wyboru obszaru, jaki będą one zajmowały. Do programu dołączono przykładowy utwór, który został przeniesiony z programu demonstracyjnego HOLIDAY MUSIC i który zapisano na dyskietce pod nazwą SAMPLE01. W programie tym, ze względu na brak miejsca w pamięci na polską czcionkę, wszystkie komunikaty są w języku angielskim. Wszystkie dane są wyprowadzane w systemie szesnastkowym. Program edytora zajmuje obszar od $0810 do $1DFF. Po resecie można program uruchomić przez SYS 2064. Po uruchomieniu programu ukazuje się plansza, na której z lewej strony znajduje się edytor ścieżki (TRACK'ów), z prawej strony edytor sekwencji (PATERN'ów). W polu edycji miga kursor. Przejście z edycji ścieżki do edycji paternów i odwrotnie następuje po naciśnięciu klawisza RETURN. Okna te zawierają:

OKNO ŚCIEŻKI
TR - numer ścieżki (od $00-$3F)
PT - sekwencja przypisana danej ścieżce (wartość $FF - zapętlenie ścieżki, $FE - koniec odtwarzania)
R - liczba powtórzeń ścieżki, przy czym wartość 0 oznacza wykonanie jednokrotne, 1 - dwukrotnie itd.
T - zwiększenie prędkości po każdym powtórzeniu
W edytorze ścieżki dostępne są jeszcze dwie funkcje; DEL - kasowanie linii, na której znajduje się kursor oraz INST - "rozsunięcie" zapisu o jedną linię.

OKNO SEKWENCJI
PT - nr sekwencji (od $00-$1F)
STR - adres początku paternu
END - adres końca paternu, przy czym w adresie startu starszy bajt jest zawsze $00, a w adresie końca jest $FF
SP - prędkość odtwarzania (nie mniejsza od $A0)
Wprowadzanych danych w oknach edycji nie potwierdzamy klawiszem RETURN, gdyż są one interpretowane na bieżąco. Pod oknem edycji paternów znajduje się okno informacyjne, w którym przyjęto następujące oznaczenia:
TRACK - nr odtwarzanej ścieżki
PATER - nr odtwarzanego paternu
SPEED - aktualna szybkość odtwarzania
ADRES - aktualnie odtwarzany bajt
LOKAT - końcowy adres sampla

FUNKCJE
F1 - start sampla
F3 - stop sampla
F5 - kontynuacja
F7 - odtwarzanie od paternu wskazanego w oknie edycji ścieżki
L - load sample. Po podaniu nazwy, o ile zbiór jest na dysku, wyświetlany jest adres startowy, który można modyfikować (nie może być mniejszy od $1E00)
L + SHIFT - wczytanie kompletnego tzw. PLAYER'a (pod adres $1C00)
S - zapis sampla (adres początkowy i końcowy ustawiają się na długość sampla od $1F00 do końca wskazanego przez LOKAT, przy czym jest możliwa ich modyfikacja)
R - zapis z relokacją PLAYER'a i możliwością modyfikacji adresu, pod który zostanie on zapisany. Jeśli chcemy zapisać player z możliwością późniejszej jego modyfikacji, to nie można zmieniać jego adresów. Procedura wykorzystuje do swoich celów obszar od $FD00 do $FFFF i tym samym nie mogą tam się znajdować dane sampla.
W - samplowanie. Po ustaleniu adresów z głośnika usłyszymy dźwięki. Zapisywanie zacznie się w momencie naciśnięcia SPACJI.
W polu edycji poruszamy się klawiszami sterującymi kursorem. Klawisz HOME powoduje powrót na początek ścieżki paternu.
ADRES - wskazuje - zależnie od funkcji - bajt odtwarzany, zapisywany lub ładowany do pamięci
STOP - przerywa większość operacji, a w szczególności odtwarzanie, czytanie, zapis, samplowanie czy czytanie katalogu dysku
Jeśli nie podamy nazwy zbioru przy load, save lub relocate, to wyjdziemy z aktualnie używanej procedury. Maksymalna długość rozkazu przy komendzie dyskowej @ wynosi 21 znaków.

(c) 1994 Biuro Informatyczno - Wydawnicze Bogusłwa Radziszewski i Synowie
00-808 Warszawa, PLATYNOWA 4/128, tel/fax 24-18-40

SAMPLER (8-mio bitowy)

Autor : Sławomir Skrzyński
Dystrybutor : Biuro Informatyczno - Wydawnicze Bogusław Radziszewski i synowie
Niezbędny sprzęt : Commodore 64, stacja dysków lub magnetofon i sampler.

   Biuro Informatyczno - Wydawnicze (BIW) przedstawia kolejny produkt S. Skrzyńskiego jakim jest sampler z nową wersją oprogramowania do zapisu i odtwarzania sampli 8-mio bitowych. Jest to urządzenie przeznaczone do przekształcenia sygnału analogowego na cyfrowy. Podłączamy go do USER portu (przy wyłączonym zasilaniu), wczytujemy załączony program oraz przyłączamy do samplera sygnał z gniazda słuchawkowego wzmacniacza, magnetofonu, radia itp. Program 8-SAMPLEMON jest rozszerzony o możliwość samplowania 8-bitowego. W stosunku do swoich poprzedników ma szereg zalet. Podczas odtwarzania jest włączony ekran, który nie ma wpływu na odtwarzanego sampla (brak charczenia). Procedura korzysta z przerwań NMI, dzięki czemu mogą pracować inne programy. Ponadto na nowym układzie SID można uzyskać dostatecznie duży poziom głośności dźwięku.

UWAGA Przed włączeniem komputera należy połączyć sampler ze źródłem dźwięku (radio, magnetofon, telewizor itp.). Sampler można odłączyć tylko przy wyłączonym komputerze.

SAMPLOWANIE
    Doprowadzamy sygnał do samplera i naciskamy klawisz "W". W głośniku pojawia się dźwięk. Potencjometrem regulacji głośności urządzenia, z którego doprowadzamy sygnał ustawiamy taki poziom, aby nie przesterować samplera (brak charczenia), a sygnał był jak najgłośniejszy. Po naciśnięciu klawisza SPACJA nastąpi zapis sampla do pamięci komputera. Będzie to trwało do chwili osiągnięcia adresu końcowego lub naciśnięcia STOP.

UWAGI
    Tylko do samplowania jest konieczny układ samplera, który należy umieszczać w porcie przy wyłączonym komputerze. Tylko do otwarzania sampli 8-bitowych (jako 8-io bitowych) niezbędne jest urządzenie o nazwie COVOX produkcji Biura Informatyczno Wydawniczego.
Wszystkie dane na ekranie są przedstawione w systemie szesnastkowym. Możliwy jest zapis / odczyt obszaru od $1F00 do $FFFF.
Zaleca się używanie niskich częstotliwości próbkowania (mniej pamięci, więcej czasu na program główny). Procedurę odtwarzającą można tak rozbudować, aby wywoływała procedurę INIT z parametrami krótkich paternów (odtwarzanie długich sekwencji zużywa więcej pamięci). Częstotliwość próbkowania obliczamy ze wzoru Fpróbk = 1000000 / SPEED. Zmienia się ona w zakresie od 3,8kHz (SPEED=$FF) do 6,7kHz (SPEED=$98). Większe częstotliwości są możliwe do uzyskania, ale należy zrezygnować z zalet jakie niesie za sobą wykorzystanie NMI.

OPIS PROGRAMU 8-SAMPLEMON
    Wczytujemy ten program do komputera przez LOAD"8-samplemon",8 lub 1, a po wczytaniu przez RUN uruchamiamy. Służy on do układania muzyki z samplowanych dźwięków. Ma wszystkie zalety programu "DIGI RIPPER", a w szczególności odtwarzanie przy włączonym ekranie, praca innego programu itp. Utwór "muzyczny" składa się z krótkich sekwencji (paternów), dzięki czemu można odtwarzać "muzykę" o wiele dłużej niż by to wynikało z obszaru pamięci jaki został przeznaczony na sample. Program jest wyposażony w możliwość samplowania. Większość operacji przed wykonaniem sprawdza podane parametry, dzięki czemu nie nastąpi zniszczenie programu, np. nie jest możliwy zapis sampla do obszaru, w którym leży program. Tak przygotowaną "muzykę" zgrywamy na dysk z możliwością wyboru obszaru, jaki będzie zajmowała. Do programu dołączono przykładowy utwór. Wszystkie komunikaty są w języku angielskim ze względu na brak pamięci na polską czcionkę, ponadto wszystkie dane są wyprowadzane w systemie szesnastkowym. Program edytora zajmuje obszar od $0810 do $1DFF. Adres startu $0810 (w BASIC'u SYS 2064).

   Po uruchomieniu programu ukazuje się plansza, na której z lewej strony znajduje się edytor ścieżki (TRACK'ów), z prawej strony edytor sekwencji (PATERN'ów). W polu edycji miga kursor. Przejście z okna edycji ścieżki do okna paternów i odwrotnie po naciśnięciu RETURN.

OKNO ŚCIEŻKI (TRACK'U)
TR - numer track'u (od $00-$3F)
PT - patern przypisany danemu track'owi (wartość $FF - zapętlenie ścieżki, $FE - koniec odtwarzania)
R - liczba powtórzeń track'u, przy czym wartość 0 - jednokrotnie, 1 - dwukrotnie itd.
T - zwiększenie prędkości po każdym powtórzeniu
W edytorze track'u dostępne są jeszcze dwie funkcje; DEL - kasowanie linii, na której znajduje się kursor oraz INST - "rozsunięcie" zapisu o jedną linię.

OKNO SEKWENCJI (PATERN'U)
PT - nr patern'u (od $00-$1F)
STR - adres początku paternu
END - adres końca paternu, przy czym w adresie startu starszy bajt jest zawsze $00, a adresu końca $FF
SP - prędkość odtwarzania (nie mniejsza od $A0)
Wprowadzanych danych w oknach edycji nie potwierdzamy, są interpretowane na bieżąco. Pod oknem edycji paternów znajduje się okno informacyjne, w którym :
TRACK - nr odtwarzanej ścieżki
PATER - nr odtwarzanej sekwencji
SPEED - aktualna szybkość odtwarzania
ADRES - aktualnie odtwarzany bajt
LOKAT - końcowy adres sampla

FUNKCJE
F1 - start sampla
F3 - stop sampla
F5 - kontynuacja
F7 - odtwarzanie od paternu wskazanego w oknie edycji ścieżki
L - load sample. Po podaniu nazwy, o ile zbiór jest na dysku, wyświetlany jest adres startowy, który można modyfikować (nie może być mniejszy od $1E00)
L + SHIFT - wczytanie kompletnego tzw. PLAYER'a (pod adres $1C00)
S - zapis sampla (adres początkowy i końcowy ustawiają się na długość sampla od $1F00 do końca wskazanego przez LOKAT, przy czym jest możliwa ich modyfikacja)
R - zapis z relokacją PLAYER'a z możliwością modyfikacji adresu, pod którym zostanie on zapisany. Jeśli chcemy zapisać player z możliwością późniejszej modyfikacji, nie można zmieniać adresu. Procedura wykorzystuje do swoich celów obszar od $FD00 do $FFFF i tym samym nie mogą tam się znajdować dane sampla.
W - samplowanie. Po ustaleniu adresów z głośnika słychać dźwięki. Zapis nastąpi w momencie naciśnięcia klawisza SPACJA.
$ - katalog dysku
@ - jeśli podamy zamiast komendy cyfrę 8 lub 9 nastąpi przełączenie na wybrany nr stacji dysków
7 - Turbo ROM w przypadku zapisu / odczytu z kasety i obecności CARTRIDGE'a ACTION REPLAY lub
1 - w przypadku zwykłego zapisu / odczytu na magnetofonie
O - pozwala wybrać kanał do odtwarzania. Mamy do wyboru C (covox) lub S (standardowy układ dźwiękowy C-64)
W polu edycji poruszamy się klawiszami kursorem, HOME powoduje powrót na początek ścieżki / paternu.
ADRES - wskazuje zależnie od funkcji, odtwarzany bajt, zapisywany lub ładowany do pamięci
STOP - przerywa większość operacji np. odtwarzania, ładowania, zapisu, samplowania czy katalogu dysku
Jeśli nie podamy nazwy zbioru przy load, save, relocate, wychodzimy z procedury. Maksymalna długość rozkazu przy komendzie dyskowej @ wynosi 21 znaków.

(c) 1994 Biuro Informatyczno - Wydawnicze Bogusłwa Radziszewski i Synowie
00-808 Warszawa, PLATYNOWA 4/128, tel/fax 24-18-40

Przygotował: Data realizacji: Data publikacji: Data modyfikacji: Pierwsza publikacja:

Reiter (Apidya) - 10.5.2001 - Filety on-line